آمار ترسناک از خسارت سگ های ولگرد - مجله تار و سه تار

خبرنگاران- زهرا رفیعی:سگ های ولگرد و بدون صاحب تا کنون آسیب های جدی به محیط زیست انسانی و طبیعی وارد نموده اند به طوری که به اعتقاد کارشناسان محیط زیست این گونه که هزاران سال پیش انسان آن را اهلی کرد امروز به ترتیب عامل اصلی انقراض آهو، یوز پلنگ و وشق شده است. این گونه تا کنون تلف شدن 17 یوزپلنگ آسیایی که گونه ای به شدت در معرض انقراض است ثبت شده است.

اگرچه سگ ها در این هزاران سال در حفاظت از جان انسان ها، زنده یابی در هنگام وقوع بلایای طبیعی، همیاری به پلیس، حفاظت از دام، همراهی با نابینایان و سالمندان موثر بوده اند، اما امروزه جمعیتشان به گونه ای در محیط های شهری و طبیعت افزایش یافته که به یکی از عوامل خط برای انسان و حیات وحش تبدیل شده اند. از دیدگاه جانورشناسی، سگ ها جزء حیوانات اهلی طبقه بندی شده و به هیچ زیستگاه طبیعی در کره زمین تعلق ندارند؛ این بدین معناست که ورود آنها به هریک از اکوسیستم های حیات وحش می تواند، به منزله ورود گونه های غیربومی یا مهاجم تلقی گردد. سگ پرسه زن آزاد (ولگرد) به هرگونه ای از سگ ها گفته می گردد که فارغ از بی صاحب بودن یا دارای صاحب بودن، کنترلی بر رفتار آن نباشد.

چالش های سگ پرسه زن در کشور

بر اساس مطالعه تازه مرکز پژوهش های مجلس، با آنالیز و انجام مطالعات تطبیقی درخصوص رویکرد اتخاذ شده در سایر کشورها معین شده است که چالش ها و موانعی نظیر عدم وجود قانون جامع مدیریت سگ ها، جایگاه کمرنگ سازمان دامپزشکی کشور در مدیریت سگ های پرسه زن آزاد، عدم آموزش و فرهنگسازی کافی در زمینه سگ ها، ایجاد کانون سگ های پرسه زن آزاد به واسطه دسترسی آزاد به پسماندها و غذارسانی غیراصولی، عدم توجه به نقش و ظرفیت سمن ها در حوزه مدیریت سگ های پرسه زن آزاد، عدم وجود پایگاه داده مناسب درخصوص شرایط جمعیت سگ های ولگرد و عدم توجه کافی به واکسیناسیون ضدهاری سگ ها در مسیر حل معضل سگ های پرسه زن آزاد در کشور وجود دارد.

طبقه بندی سگ های پرسه زن آزاد

سگ فرال (وحشی شده)

سگ پرسه زن آزاد بدون صاحب

سگ پرسه زن صاحب دار (سگ های گله، روستا، گم شده)

اثر سگ های پرسه زن آزاد بر حیات وحش:

شکار مستقیم گونه های مختلف جاندار

رقابت غذایی با سایر جانوران

بیماری زایی

فراوری گونه های هیبرید با سگ سانان وحشی (گرگاس)

ایجاد شرایط فضای ناامن

اثر سگ های پرسه زن آزاد بر محیط های شهری

سلب آسایش عمومی و آرامش روانی مردم

ایجاد حس ترس و ناامنی

ایجاد آلودگی ها صوتی

تهدید بهداشت عمومی و آلودگی محیط

افزایش جمعیت حشرات موذی و جوندگان

افزایش احتمال تصادفات جادهای

سگها، در انقراض حداقل 11 گونه حیات وحش نقش داشته اند

تهدید بالقوه برای 188 گونه در کشورند

آهو، یوزپلنگ آسیایی و وشق اوراسیایی (لینکس یا سیاه گوش) به ترتیب سه هدف اصلی سگ ها در ایران

تلف شدن 17 قلاده یوزپلنگ آسیایی

300 بیماری مشترک بین انسان و دام به انسان ها (هاری، کیست هیداتیک، سالک، کالا آزار، لاروهای مهاجر احشایی)

320 هزار مورد حیوان گزیدگی در سال 1401 (81 درصد سگ ها)

99 درصد موارد هاری در انسان به وسیله سگ منتقل می گردد

59 هزار نفر در سال 2021 در اثر ابتلا به هاری جان خود را از دست داده اند (160 نفر در روز)

هزینه های ایران برای سگ گزیدگی در سال های 1402-1401

9 میلیون یور خرید واکسن هاری

1.4 میلیون دوز واکسن انسانی هاری

30 مرگ در اثر هاری

رتبه 3 دنیا در مرگ و میر ناشی از هاری (از 2002 تا 2020)

4 کشته در چهار ماهه اول سال 1401 شامل یک کودک در استان تهران

90 درصد آمارهای مربوط به گزش حیوانات مربوط به سگ های بدون صاحب است