رفع انحصار آموزش زبان از مدارس یا رونق آموزشگاه ها و مدرک فروشی؟ - مجله تار و سه تار

به گزارش گروه اجتماعی خبرنگاران، در مقدمه این طرح به ضروری نبودن تعلیم زبان خارجی به دانش آموزانی که قصد ادامه تحصیل در دانشگاه ندارند، اشاره و استدلال شده است که آموختن زبان خارجی به این دانش آموزان به افت تحصیلی آن ها منجر می گردد. دلیل بعدی که کنندگان امضاکننده این طرح به آن اشاره می کنند، ناکارآمدی مدارس در آموزش زبان خارجی است. آن ها معتقدند که آموزش زبان در مدارس نسبت به آموزش در آموزشگاه های آزاد زبان کمتر پیروزیت آمیز بوده و بهتر است که آموزش تمامی زبان های انگلیسی و غیر انگلیسی از محیط مدرسه خارج و از طریق آموزشگاه های آزاد انجام گردد.

در ماده سوم این قانون تاکید شده است که پس از تصویب این طرح در مجلس، آموزش زبان فقط در مقطع دبیرستان و آن هم در بیرون از مدرسه و در آموزشگاه های آزاد انجام گردد و هزینه آن نیز بر عهده دانش آموزان خواهد بود. آموزش و پرورش نیز فقط نقش نظارتی در تعیین سطوح قیمتی ارائه خدمات آموزشی در آموزشگاه های آزاد را بر عهده خواهد داشت. دانش آموزان که قادر به تامین هزینه نیستند طبق تبصره یک ماده دو همین طرح بورسیه می شوند.

در ضمنً با تصویب این قانون آموزشگاه های آزاد در مورد روش های آموزش امتحانات و نمرات دانش آموزان در طول مدت سال تحصیلی استقلال عمل خواهند داشت و آموزش و پرورش ضمن اعمال نظارت حاکمیتی فقط مجاز به برگزاری یک آزمون نهایی در سال آخر دوره دبیرستان خواهد بود.

ابراهیم سحرخیز، معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش به آسیب شناسی این طرح پرداخت و در این باره گفت: طرح حذف آموزش زبان انگلیسی از برنامه مدارس، طرح پخته ای نیست و آسیب های جدی به همراه دارد. از کنندگانی که برخی در کمیسیون آموزش هستند و سبقه آموزش و پرورشی دارند تعجب می کنم!

وی اضافه کرد: این طرح با عدالت آموزشی در تعارض است و به نظر می رسد پشت این قصه یک گروه منفعت طلب که دستی در آموزشگاه های زبان دارند ایستاده اند.

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش با بیان اینکه شش سال آموزش زبان انگلیسی در دوره 12 ساله تحصیل، از کارایی و اثربخشی لازم برخوردار نیست گفت: البته این موضوع مختص زبان انگلیسی نیست، بلکه در عربی، فیزیک، ریاضی و سایر دروس هم مسائلی وجود دارد و میانگین معدل نهایی دروس مختلف نشان می دهد در بسکمک دروس اصلی و پایه مشکل داریم که به فرایند یاددهی و یادگیری برمی گردد.

سحرخیز اضافه کرد: لازم است در شورای عالی آموزش و پرورش و سایر نهادهای ذیربط این بحث مطرح و ضمن استخراج ریشه ای مسائل، شیوه های تدریس و ارزشیابی زبان انگلیسی مورد بازنگری قرار بگیرند. به عنوان مثال باید به جای تاکید بر روی دستور زبان، روی خواندن و مهارت های شنیداری و گفتاری تمرکز کنیم، تراکم کلاس را کاهش دهیم و یا اگر متون دارای اشکال هستند آنها را اصلاح کنیم. البته سازمان پژوهش در دوره قبلی اعلام کرده بود که در متون درسی زبان انگلیسی تغییر رویکرد داده است. باید شیوه ارزشیابی نیز بارزتر دیده گردد و علاوه بر آزمون کتبی، آزمون شفاهی نیز داشته باشیم.

وی به وقفه سه ماهه تعطیلات تابستانی در فرآیند آموزش زبان انگلیسی و خللی که در یادگیری ایجاد می کند اشاره کرد و گفت: اگر شیوه آموزش اشکال دارد باید اصلاح گردد اما فراموش نکنیم که مرجع صلاحیت دار در این باره، آموزش و پرورش است.

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش ضمن هشدار نسبت به تبعات این طرح نظیر مدرک فروشی و خروج از دایره عدالت آموزشی بویژه در مناطق محروم اظهار کرد: اگر این اتفاق بیافتد مدرک فروشی و نمره فروشی رواج می یابد. در میان آموزشگاه های زبان سطح کشور، چند آموزشگاه پیروز بیشتر نداریم؛ هرچند پول های خوبی هم خرج می گردد ولی همه زبان آموزان به توانمندی لازم نمی رسند.

سحرخیز ادامه داد: چه بسا دانشجویانی هم داریم که تا دکترا می خوانند اما هنوز برای شرکت در آزمون هایی چون تافل مشکل دارند و چندین نوبت امتحان می دهند اما پذیرفته نمی شوند. آیا در دوره تحصیلات تکمیلی هم باید زبان را حذف کنیم؟ در مجموع می پذیریم که شیوه های یاددهی یادگیری اشکال دارد که باید اصلاح شوند.

وی همچنین به دانش آموزان مناطق کمتر برخوردار اشاره کرد و گفت: در مناطق محروم که معلم برای آموزش زبان نداریم و بعضا یک معلم همه دروس را تدریس می کند؛ با سپردن آموزش زبان به آموزشگاه ها تکلیف چه می گردد؟ آیا قرار است زبان انگلیسی از کنکور هم حذف گردد؟ اگر زبان از کنکور حذف نگردد تکلیف دانش آموزان کمتر برخوردار که از بی عدالتی رنج می برند چه خواهد بود؟.

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش مدعی لابی قوی برخی آموزشگاه داران با برخی کنندگان مجلس شد و مطرح نمود: برونسپاری آموزش زبان انگلیسی علاوه بر اینکه بی عدالتی و بیکاری برخی معلمان و ایجاد مشکل در مناطق روستایی را به دنبال دارد موجب رونق بی حد و حصر آموزشگاه های زبان همانند آموزشگاه های کنکور می گردد. این در حالی است که آموزش و پرورش نمی تواند بر آموزشگاه های آزاد نظارت جدی داشته باشد.

سحرخیز ادامه داد: قاطبه معلم ها از این طرح ناراضی هستند. آموزش و پرورش مرجعیت و نظارت بر تمام کتب آموزشی و آموزش های خصوصی و دولتی را برعهده دارد، ولی متاسفانه به نظر می رسد که کار از دستش در رفته است؛ مگر کسی بر کتب و کلاس های رنگارنگ کنکور نظارت دارد؟.

وی همچنین با بیان اینکه نرخ پوشش تحصیلی دختران در متوسطه پایین و حدود 80 درصد است گفت: 20 درصد دختران نمی توانند درس بخوانند و یا ادامه تحصیل بدهند، از دیگر سو رتبه اول کنکور متعلق به مدارس غیردولتی و تیزهوشان است و اگر این اجرا گردد آموزش و پرورش دربست در اختیار دهک بالایی جامعه قرار می گیرد.

معاون اسبق آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش اضافه کرد: آن دسته از افراد که پول خوب دارند، به آموزشگاه خوب می روند و خوب یاد می گیرند و ما بقی هم به سمت خرید و فروش نمره روی می آورند. البته در این طرح تعیین نیست که قرار است آزمون نهایی زبان را خود آموزش و پرورش برگزار کند یا آموزشگاه ها و آیا در صورت تصویب به طور کامل حذف خواهد شد و در کنکور سراسری از آن سوال طرح خواهد شد یا خیر؟ این طرح کارشناسی نشده است و به نظر می رسد قدم های اولیه برای کمک به برونسپاری آموزش و پرورش است.

سحرخیز ادامه داد: کنندگان باید به جای این طرح، وزیر را می خواستند و مهلتی برای او تعیین می کردند تا آسیب شناسی و مطالعه در این حوزه انجام و روشن گردد که چرا مدارس در آموزش زبان پیروز نبوده اند؟. در آموزش زبان مشکل داریم ولی چرا صورت مسئله را پاک می کنیم؟ آموزش زبان را از محیط مدرسه دور نکنیم. چرا باید آموزش و پرورش را مثل گوشت قربانی تجزیه کنیم.

وی با بیان اینکه این طرح با آموزه های سند تحول بنیادین و تعلیم و تربیت تمام ساحتی در تعارض است گفت: این طرح ابهامات زیادی دارد.