سنجش احتیاج آبی؛ اولویت استقرار صنایع در گلستان - مجله تار و سه تار

بعضی صاحب نظران در این حوزه می گویند که قرار نیست هر نوع صنعتی در همه جای کشور وجود داشته باشد؛ رویکردی که هادی حق شناس استاندار گلستان نیز بر آن اتفاق نظر دارد و توجه خود را بر توسعه صنایع خرد و کوچک معطوف نموده است.

• چالش بی آبی

یکی از کارشناسان حوزه صنعت استان معتقد است؛ در شرایط کنونی، توسعه صنعتی بدون در نظر دریافت آب، با شکست روبرو خواهد شد. صابر معصومی درباره چالش های توسعه صنعتی با توجه به مساله آب می گوید: براساس سیاست های توسعه صنعتی کشور، باید کوشش کنیم در زمینه ابداعات و تکنولوژی واردنماینده نباشیم و براساس شرایط موجود، صنایع بومی شده را رواج دهیم. بی شک باید صنایعی که مربوط به فراوری آب است، مورد توجه قرار داشته باشد یا این که به دنبال صنایعی باشیم که بدون احتیاج به آب، موجب رشد صنعتی گردد.

وی ادامه می دهد: درک این نکته لازم است که بدون در نظر دریافت احتیاج آبی، هر صنعتی با شکست روبرو خواهد شد. در حال حاضر سازمان های بین المللی با شرکت های چندملیتی در زمینه محیط زیست همکاری می نمایند و به این نتیجه رسیده اند که یا باید صنایع خود را سازگار با شرایط کم آبی نمایند یا این که در مناطقی که این بحران وجود دارد، وارد نشوند. در جهان این تجربه که بدون توجه به منابع آبی صنایع رشد نمایند، جواب نداده است.

معصومی اظهار می نماید: در حال حاضر صنعت به متخصصان محیط زیست روی آورده تا به سودآوری آن لطمه ای وارد نگردد. اگر دانشگاه و صنعت این توان را داشته باشند که بر روی نکسوس آب، انرژی و غذا کار نمایند و به جایی برسند که با آب و انرژی کمتر، غذای بیشتری فراوری نمایند، پیروز خواهند بود. به هر حال توجه به احتیاج آبی صنایع یک اولویت است.

• شرایط مناسب صنایع در برابر کم آبی

این کارشناس حوزه صنعت می گوید: شرایط منابع آبی در گلستان شاید نسبت به بعضی استان ها چندان بد نباشد، به ویژه این که بارندگی ها در سال آبی اخیر افراد را به بهبود شرایط آبی استان امیدوار نموده است، اما گلستان را هم می توان به عنوان الگویی در مدیریت آب در نظر گرفت و صنایعی را در آن مستقر کرد که منابع آبی برای آن کافی باشد. وی بیان می نماید: شاید بزرگ ترین مساله ما فقر حکمرانی در این بخش باشد. نمی دانیم با این منابع چه کنیم. شاید استقرار بسیاری از صنایع حتی در ایران هم معنا نداشته باشد و احتیاجی هم به اینگونه صنایع نباشد. اگر بحث بر سر حل مشکلاتی نظیر اشتغال است، می توان راه های دیگری همچون توسعه صنعت گردشگری یا آی تی را دنبال کرد.

• گلستان محدودیتی در زمینه توسعه صنایع بزرگ تر ندارد

رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت معتقد است؛ گلستان محدودیتی در زمینه توسعه صنایع بزرگ تر و حتی صنایع آب بر ندارد. حسین طلوعیان می گوید: در مناطق دچار بحران آب یا استان های دارای ملاحظات بالای محیط زیستی محدودیت های صدور مجوز وجود دارد. این ممنوعیت صدور مجوز برای صنایعی که احتیاج آبی بالایی دارند در مناطق گرفتار بحران کم آبی مربوط به سال جاری نیست. بلکه حدود 3، 4 سال است که این ممنوعیت اعمال می گردد.

وی اظهار می نماید: اداره حفاظت محیط زیست برای ایجاد صنایع آب بر فقط در سواحل جنوبی کشور و در استان هایی مانند گلستان که در حاشیه خزر قرار گرفته اند، مجوز صادر می نماید. طلوعیان با بیان این که گلستان جزو استان های ممنوعه برای ایجاد صنایع آب بر نیست، ادامه می دهد: بین 3 استان شمالی کشور، گلستان شرایط مطلوب تری برای استقرار این صنایع دارد و اراضی ساحلی اش برای این کار مناسب است. از سوی دیگر حدود 180 هزار هکتار زمین لم یزرع در شمال استان وجود دارد که باید از این ظرفیت برای توسعه صنعتی استفاده کرد. اجرای طرح های آب شیرین کن در سواحل یکی از این راه هاست که در این باره مذاکراتی با مپنا شده و می توان از آب خزر برای صنایع استفاده کنیم.

• هزینه بالای فراوری آب

هرچند مسئولان معتقدند با وجود کم آبی در استان استقرار صنایعی مانند فولاد، این بحران را تشدید نمی نماید، اما بعضی کارشناسان هم می گویند که استقرار اینگونه صنایع می تواند فشار مضاعفی به بدنه آبی استان وارد کند. آنان معتقدند اجرای طرح های آب شیرین کن گرچه می توانند این مشکل را تا حدودی رفع نمایند اما هزینه فراوری و انتقال آب صرفه مالی ندارد. شاید در شرایطی که شهرها و روستاهای استان حتی در استان های ساحلی درگیر کم آبی هستند، استفاده از طرح های آب شیرین کن برای تامین آب شرب می تواند موضوعیت بیشتری داشته باشد.