اقدامات لازم در زمان تشنج بچه ها - مجله تار و سه تار

اختلال در فعالیت الکتریکی مغز موجب تغییر ناگهانی فعالیت های حرکتی در فرد شده که به آن تشنج می گویند. تشنج می تواند علل مختلفی چون بیماری مننژیت داشته باشد اما شایع ترین نوع تشنج در بچه ها تشنج ناشی از تب است که معمولا عارضه حادی در پی نداشته و خود به خود برطرف می شود.

تشنج ناشی از تب در بچه ها حدود 5 درصد (5 نفر از هر 100 نفر کودک) از بچه های که مبتلا به بیماری های عفونی مانند اسهال عفونی می شوند که منجر به بالا رفتن دمای بدن کودک می شود، دچار تشنج ناشی از تب بالا می شوند. این عارضه معمولا در حدود سنین 6 ماهگی تا 5 سالگی رخ می دهد. در موقع تشنج ابتدا دست ها و پا ها و بدن کودک سفت شده و آغاز به تکان خوردن می نماید. حالت نگاه کودک هم تغییر نموده و احتمالا برای چند دقیقه هوشیاری خود را از دست می دهد و و حتی گاهی ادرار خود را رها خواهد نمود. مدت تشنج ناشی از تب بالا کوتاه است و چند دقیق بیشتر طول نمی کشد.

زمانی که کودک دچار تشنج می شود والدین به شدت نگران و وحشت زده شده و سعی می کنند فورا کودک را به مراکز درمانی برسانند. از آنجا که تشنج معمولا بعد از دو تا سه دقیقه متوقف می شود معمولا تا قبل از رسیدن به بیمارستان کودک آرام شده و احتمالا به خواب می رود. بعد از بیداری هم علامت خاصی در کودک مشاهده نخواهد شد.

علائم کلی تشنج بچه ها چیست؟دست و پا زدن یا به بیان دیگر، بروز حرکات غیر ارادی در بعضی یا تمام اندام ها

در بعضی موارد، کم شدن سطح هوشیاری

عدم شناسایی زمان یا مکان

بیهوشی موقت

عدم امکان پاسخگویی به سوالات افراد پیرامون خود

خیرگی یا چرخیدن چشم ها به یک سمت

احتمال دفع ناخواسته و غیرارادی ادرار

عکس العمل مناسب والدین در موقع تشنج بچه ها زمانی که کودک در پی تب بالا دچار تشنج می شود، پدر و مادر باید پیش از هر چیز خونسردی خود را حفظ نموده و نگران نشوند چرا که حالت تشنج کودک بعد از مدت کوتاهی برطرف خواهد شد. سپس به آرامی کودک را به پهلو خوابانده و لباس های اضافی او را از تنش در بیاورند تا دمای بدن کودک پایین بیاید. بهتر است دهان کودک را هم نگاه کنند تا مطمئن شوند زبان کودک تحت فشار نیست و کودک زبان خود را گاز نخواهد گرفت. اگر تشنج کودک متوقف نشد و ادامه یافت، باید هر چه زودتر کودک را به بیمارستان یا مطب پزشک متخصص برسانند.

برای پیشگیری از تکرار تشنج بچه ها چه باید کرد؟پس از توقف تشنج بچه ها، پدر و مادر باید با دارو و روش های دیگر مانند پاشویه تب کودک را پایین بیاورند و برای شناسایی و درمان دلیل تب کودک به پزشک مراجعه کنند. اگر کودک قبلا هم دچار تشنج توام با تب بالا شده است و یا سابقه این نوع تشنج در خانواده و اطرافیان کودک وجود دارد، والدین باید توصیه ها و نکات زیر را هم در نظر بگیرند:

هر چه زودتر کودک را نزد پزشک ببرند، تا دلیل تب معین شود و تحت درمان قرار گیرد.

در هنگامی که والدین احساس می کنند که کودک دچار بیماری و تب شده است، بلافاصله از شیاف یا استامینوفن (با مشورت و طبق تجویز پزشک) جهت پایین آوردن تب نوزاد یا کودک استفاده کنند.

بعلاوه استفاده از پاشویه با آب ولرم بدون استفاده از الکل یا نمک هم مفید است.

فراموش نکنیددر مواقع تب یا تشنج در خصوص استفاده از داروهای خاص مانند دیازپام به صورت خوراکی یا مقعدی، از پزشک کودک تان یک دستورالعمل بگیرید و مطمئن شوید روش استفاده از آن را به خوبی فرا گرفته اید.

چگونه می توان تب کودک را پایین آورد؟لباس های کودک را کم کنید.

کودک را تن شویه کنید.

درجه حرارت اتاق کودک را کم کنید.

از داروهای تب بر مانند استامینوفن، ایبوپروفن و آسپرین بهره ببرید.

آیا تشنج ناشی از تب در هوش و توانایی فراگیری کودک اثر نامطلوب دارد؟خیلی از والدین نگرانند که تشنج کودک بر روی عملکرد ذهنی او تاثیر منفی بگذارد اما تحقیقات نشان داده است، بچه ها سالمی که هنگام تب دچار تشنج شده اند از نظر هوش و استعداد با بچه ها سالمی که هنگام تب دچار تشنج نشده اند، تفاوتی ندارند. البته باید دقت کرد که تشنج ناشی از بیماری های مغزی مانند مننژیت نباشد.

بعضی از والدین هم ریسه رفتن نوزادان و بچه ها را با تشنج اشتباه می گیرند در حالی که ریسه رفتن بچه ها و شیر خواران با تشنج بچه ها تفاوت دارد. بدین گونه که ریسه رفتن یک واکنش رفتاری ناشی از خشم کودک است و ربطی به تشنج کودک ندارد.

هذیان گوی در تب بالا هم با تشنج فرق دارد. بعضی از بچه ها در هنگام تب دچار حالت هذیان و پرت و پلاگویی می شوند، و گاهی این حالت با ترس و اضطراب کودک همراه است. پدر و مادر باید بدانند که پیدایش چنین حالاتی خطرناک نیست و باید نزد کودک بمانند و او را آرام کنند.

نکاتی مهم درباره بچه های که مرتب دچار تشنج می شوند:تشنج بچه ها باید زیر نظر پزشک درمان شود و مصرف دارو باید با نظر پزشک به تدریج قطع شود.

این بیماران باید بر اساس نظر پزشک، اقدام به مصرف دارو کنند. کاهش یا افزایش داروی مصرفی باید بر اساس نظر پزشک باشد.

قطع ناگهانی دارو می تواند منجر به بروز حمله پایدار تشنج شود که گاهی به سختی قابل کنترل بوده و حتی منجر به مرگ می شود.

بچه های که دچار تشنج می شوند، نباید به تنهایی در جایی رها شوند. بروز تشنج می تواند با آسیب به سر همراه باشد و در صورت نداشتن همراه و دیر رسیدن به مرکز درمانی، به عوارض ناگواری منجر شود.

منبع: سایت ستاره

منبع: راسخون