آن چه در معرفی شهرهای خلاق گفته شد - مجله تار و سه تار

به گزارش خبرنگاران به نقل از مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سیدعباس صالحی با تاکید بر این مطلب اضافه کرد: شهر و شهرنشینی از دیرباز مورد توجه بوده و در دهه های اخیر مورد توجه مضاعفی نهاده شده است. بیش از نیمی از جمعیت دنیا در شهرها هستند و در ایران 70 درصد جمعیت کشور در شهرها سکونت دارند.

او سپس با بیان این که در حال حاضر شهرنشینی تبدیل به یک مسئله گسترده انسانی و اجتماعی شده است، از این که شهر یک مفهوم مکانیستی یافته که روح در آن یا غایب است و یا کمرنگ شده و ارتباطات افقی انسان با انسان و همچنین همسایه با همسایه و گروه های اجتماعی با یکدیگر کمتر شده است، گفت.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی توضیح داد: با این نگاه ها موضوع شهر خلاق زاییده شد و به وجود آمد. در شاخص های شهر خلاق متغیرها و مولفه هایی مطرح است که در آن ها صندلی فرهنگ و هنر اساسی و مهم است و نمی توانیم به حریم شهرهای خلاق نزدیک شویم بدون این که صندلی فرهنگ و هنر را در آن موثر بدانیم.

صالحی با اشاره به این که فرهنگ و هنر کانونی است برای زایش ایده های نو، ادامه داد: در شهر خلاق کار ذهنی بر کار فیزیکی غلبه دارد و فرهنگ و هنر از ویژگی های آن است. فرهنگ و هنر صندلی خاصی در شهر خلاق دارد. شهر خلاق شهری است با ایده های نو که یکی از مشخصه های خاص شهر خلاق است.

او ضمن بیان این که شهر خلاق شهر باهویت است، گفت: شهر خلاق از گذشته بریده نیست اما معنایی در زندگی حال می جوید و ترکیب این دو زمان هویت آن را می سازد. شهر باهویت یکی از مولفه های رشد و خلاقیت است و فرهنگ و هنر هم یکی از مقوم های این هویت یابی و هویت زایی است. شهر خلاق دارای شهرت و اعتبار است. نشان ساز است و فرهنگ و هنر نقش اساسی در اعتبار یک شهر دارد.

صالحی در ادامه شهر خلاق را شهر دانایی محور و تجربه آموز دانست و از این که در این شهر مردم حضور زنده دارند و فرهنگ و هنر کانون گرمای زندگی مردم است گفت.

این عضو شورای علی انقلاب فرهنگی تاکید نمود: بی تردید فرهنگ و هنر در تمامی این مولفه ها نقش محوری دارد. با این نگاه بحث شهرهای خلاق در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد. تجربه ای که از قبل بود مانند موضوع پایتخت کتاب و شهرها و روستاهای دوستدار کتاب. از سال 98 ایده این بحث مطرح شد و امروز به ثمر نشسته است. طرح شبکه شهرهای خلاق دارای اهداف و انگیزه هایی بود و بر هدف گذاری هایی متمرکز است که تقویت انگیزه های تداوم در شهرها یکی از این هدف گذاری ها است. همان طور که آتشفشان های خاموش داریم، شهرهای خاموش هم داریم. انگیزه های تداوم در شهرهایی که سابقه و صبغه داشته اند اما دچار انقطاع نسلی شده اند. این که راستا شهرهای خلاق فرهنگ و هنر، انگیزه های تداوم را در این شهرها ایجاد کند تا انرژی تازه ای به دست آورند.

صالحی همچنین گفت: دومین هدف گذاری این است که ما مزیت های رقابتی را شناسایی و تقویت کنیم زیرا این کار هم در چرخش مالی و تعالی فرهنگ نقش دارد و هم این که با شناخت مزیت ها، فرصت های جدیدی کشف می گردد و بستری می گردد برای فراوری اتفاقات تازه.

او هدف گذاری سوم این طرح را این که بتوانیم احساس تعلق به شهر را افزایش دهیم و هدف گذاری چهارم را این که شهرها حس نمایند تنها با حوزه های اقتصاد و خدمات کلاسیک شهر شناخته نمی شوند عنوان نمود.

وزیر فرهنگ با اشاره به پنجمین هدف گذاری طرح شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر گفت: از دیگر اهداف این طرح این است که بتوانیم نشاط شهری ایجاد کنیم و هر شهری با هر هنری در موضوعات مختلف مانند موسیقی، هنرهای تجسمی، خوشنویسی و ... که شناخته می گردد به وسیله این طرح فرصتی برای حضور مردم در این شهرها ایجاد گردد.

او همچنین با بیان توضیحاتی درخصوص راستا طی شده این طرح در دو سال گذشته، برای ادامه راستا پیشنهادهایی ارائه کرد که از آن جمله تکمیل مطالعات صورت گرفته است.

صالحی درباره این پیشنهاد توضیح داد: توجه به تجربیات دنیای و سازمان یونسکو دارای اهمیت است اما به معنای کپی برداری نیست. باید بومی سازی در این راستا شکل بگیرد و تکامل های بعدی صورت پذیرد. همچنین همزبانی و هم فکری در ادبیات نظری این مطالعات دارای اهمیت است. این مطالعات برای رسیدن به داوری نبوده بلکه برای این بوده تا به ادبیات نظری مشترک برسیم و با همکاری سازمان های همکار کار را پیش ببریم. و این کار علاوه بر تکمیل، نیازمند این است که در بدنه اجرایی آن مورد گفت وگو قرار بگیرد و ادبیات نظری است که ما را به افق اهداف این طرح نزدیک می نماید.

او همچنین با اشاره به تفاوت دبیرخانه این طرح با دبیرخانه دیگر همایش ها و جشنواره ها بیان نمود: دبیرخانه این طرح در عین این که باید برای دوره های بعد آماده باشد، فکر کند باید نقش پشتیبانی، راهنمایی نماینده و پیش برنده را داشته باشد.

صالحی در ادامه پیشنهادهای خود اضافه کرد: به ادارات کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان ها تاکید می کنم این انتخاب را مورد توجه قرار بدهند و آن را به عنوان یک کار جدی در کارهای خود تلقی نمایند. ضروری است دبیرخانه هر شبکه کار خود را شروع کند تا بتوانیم ارتباطات روشنی با سندهای هر شبکه داشته باشیم زیرا یکی از اهداف طرح شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر شبکه یابی ظرفیت های جمعی شهرها و بهره گیری از آن ها است. بنابراین شکل گیری دبیرخانه هر شبکه از اهمیت زیادی برخوردار است.

در این مراسم همچنین سیدمجتبی حسینی، معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی گفت: طرح شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر کشور با پژواکی شنیدنی می گوید ایران تهران نیست، هرگوشه این مرز پرگوهر، سرچشمه هنر است و فرزندان برومندش در آن ماهر و کاردان.

او در بخشی دیگر از سخنان خود ضمن بیان این که موجب و موجد هر تمدنی، جامعه ای است آراسته و مزین به بهترین ویژگی های آن فرهنگ، بیان نمود: طرح شبکه شهرهای خلاق فرهنگ با این رویکرد کار خود را شروع کرد و دیباچه کار، پژوهشی ارزشمند شد در سه مجلد که آرای تاریخی، دنیای و کارشناسانِ زبده معاصر را در کنار یکدیگر قرار داد و فرصت های فراموش شده را بازنمایاند. طرحی که دایره شمولش فرهنگ و هنر در تمام رشته ها و فعالیت های هنری است از هنرهای سنتی و صنایع دستی که همکاران عزیزمان در وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در کنارمان بودند تا وزارت کشور و سازمان شهرداری ها و انجمن ها و اصناف عرصه فر هنگ و هنر و تمامی خانواده عظیم فرهنگ و ارشاد اسلامی.

حسینی اضافه کرد: فرآیندی که بر آمایش و آموزش و آزمایش و پژوهشِ مستمر پایدار شد. 9600 نفر ساعت آموزش در سراسر ایران و تهیه و تمهید صدها پفراینده برآمده از شوق و ذوق برنامه ریزان دغدغه مند شهرهای ایران و مشارکت ده ها استاد و کارشناس کارآزموده حتی در روزهای سخت کرونایی مانع این حرکت نشد.

معاون امور هنر وزارت فرهنگ و ارشاد همچنین اظهار کرد: شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر پدیده ای پویاست و با سنجش و ارزیابی های مکرر شهرهای عضو در تحقق و اجرای برنامه های ارائه شده و همچنین پیوستن شهرهای جدید و توسعه موضوعات در دوره های آینده، راهی روشن را پیش رو خواهد داشت.

در این آیین ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات و کتاب و کتابخوانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دبیر اجرایی شبکه های شهرهای خلاق فرهنگ و هنر نیز گزارشی از فرایند اقدامات و فعالیت های این دبیرخانه ارائه کرد.

او ضمن بیان این که شبکه شهرهای خلاق سال ها است که در مجامع بین المللی مطرح است، تاکید نمود: آن چه ما به دنبال آن هستیم شبکه داخلی و ملی از شهرهای کشورمان است و بر این اساس دبیرخانه این طرح در معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی راه اندازی شد و شورای سیاستگذاری آن هم انتخاب شد و فراخوان طرح در سال 98 اعلام شد که با استقبال خوبی از شهرهای مختلف کشور روبرو شد.

حیدری ادامه داد: 367 شهر بر اساس این فراخوان اعلام آمادگی کردند و در همه استان ها کارگاه های برنامه ریزی فرهنگی و هنری برگزار کردیم. در این کارگاه ها آموزش صورت گرفت و در نهایت 267 شهر برنامه های خود را به دبیرخانه این طرح ارسال کردند. در ادامه گروه هایی ارزیاب متشکل از 9 تیم تشکیل شد و برنامه های ارسالی به دبیرخانه در چند مرحله مورد داوری نهاده شد. بر اساس این داوری ها 143 شهر به مرحله نیمه نهایی راه یافت و در داوری پایانی 60 شهر به مرحله پایانی رسید.

در بخش دیگری از این مراسم، خوشنویس، دبیر علمی این طرح گزارشی از فرایند اقدامات و فعالیت های این بخش ارائه کرد.

همچنین جمالی نژاد، رئیس سازمان شهرداری ها و دهیاری ها از این که یکی از موضوعات مورد توجه آن ها نظام شهرنشینی است گفت و توضیح داد: 62 هزار روستا از 92 هزار روستای کشور دارای سکنه است و 37 هزار روستا دارای دهیاری است.

او سپس بیان نمود: باید به مدیریت شهری با نگاه متفاوتی توجه داشته باشیم و ابزارهای ما نسبت به گذشته باید تغییر یابد و ضروری است به سمت شهرهای خلاق و حتی روستاهای خلاق برویم. در حوزه شهری اگر نگاه خلاق و نوآورانه برای حل مسائل نداشته باشیم به انتها نمی رسیم. شهرها دارای روح و جسم هستند و باید آن ها را به سمت خلاقیت ببریم و سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور آماده هرگونه همکاری با شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر است.

رونمایی از کتاب سه جلدی شهرهای خلاق فرهنگ و هنر از دیگر بخش های این مراسم بود

در این آیین، شبکه شهرهای خلاق فرهنگ و هنر به تفکیک موضوع معرفی شدند که از این لینک قابل دسترسی است.