بررسی ارتباط چند تپه باستانی با معدن نمک چهرآباد - مجله تار و سه تار

ابوالفضل عالی، سرپرست هیأت باستان شناسی معدن نمک چهرآباد بیان کرد: پروژه مردان نمکی یک پروژه بین المللی است. ما با هیأت های مختلف به خصوص تیم آلمانی در این پروژه همکاری می کنیم. سال گذشته قرار بود کارهای پژوهشی و ساماندهی پایگاه میراث ملی معدن نمک انجام شود. برخی از این برنامه ها انجام شد ولی امیدواریم امسال و سالهای آینده ادامه داشته باشد.

وی گفت: یکی از این کارها پژوهش های باستان شناسی بود. ما سال گذشته نتوانستیم در معدن کاوش ها را ادامه دهیم اما کاوش در یکی از محوطه های پیرامونی انجام شد. این محوطه یک تپه باستانی از دوره ساسانی در روستای چهرآباد به نام زرین تپه بود که برآورد شد و اطلاعات خوبی از آن بدست آمد. می خواستیم با این برآورد متوجه ارتباط معدن چهرآباد با محوطه های پیرامونی شویم.

عالی افزود: برای این منظور، سال 99 تپه دوره هخامنشی روستای رضاآباد را کاوش کردیم. سال گذشته هم زرین تپه برآورد شد و یک محوطه استقراری از اوایل دوره ساسانی بدست آوردیم یعنی زمانی که مرد شماره یک در معدن بود به عبارتی 1700 سال پیش.

وی از کشف یک بخش صنعتی خبر داد و گفت: کوره ای پیدا شد که در آن ذوب فلز انجام میدادند. براساس مطالعاتی که تا الان اجرا شده و ادامه خواهد داشت؛ تصور می کنیم محوطه زرین تپه یکی از مراکزی بوده که با معدن چهرآباد در اوایل دوره ساسانی ارتباط داشته و احتمالاً تأمین کننده برخی از ابزارها و وسایل معدن کاران بوده است. همانطور که تپه کوزه چی در دوره هخامنشی به عنوان مرکز حمایتی یا صنعتی ابزارهایی که معدن کاران لازم داشتند را تأمین میکرده است.

این باستان شناس بیان کرد: کارهای میدانی در این باره اجرا شده اکنون باید کارهای آزمایشگاهی ادامه پیدا کند تا بتوانیم دقیق تر متوجه این ارتباط شویم. در آن صورت با اطمینان بیشتر می توانیم بگوییم که در دوره ساسانی و هخامنشی مراکز صنعتی و پشتیبانی کننده وجود داشته و معدن نمک را از نظر ابزار و وسایل و لجستیک حمایت میکردند.

سرپرست هیأت باستان شناسی زرین تپه چهرآباد گفت: چند سال است که سعی می کنیم اتاق مردان نمکی را در موزه از نظر حفاظت و نگهداری توسعه دهیم اما مومیایی ها جابجا نمی شوند. برنامه ما این است که چند فضای دیگر به مجموعه معدن نمک چهرآباد اضافه کنیم تا بتوانیم معدن را هم معرفی کنیم.

عالی ادامه داد: مومیایی ها در یک فضا قرار می گیرند و یافته های دیگر در فضاهای جانبی. ما یافته های زیادی داشتیم مانند ابزارها که متنوع هستند. کیسه نمک پیدا شده هم بازسازی شد و سال گذشته نمایش دادیم. دوباره قرار است به نمایش گذاشته شود. لباس های سالم و کامل مردان نمکی، بافته های زیبا و ارزشمند همگی از جمله این یافته ها هستند که به این مجموعه اضافه می شود. حدود 200 قلم یافته از میان یافته های دیگر جدا کرده ایم تا دوره های تاریخی مانند ساسانی، هخامنشی، اسلامی میانی و متاخر را نشان دهند.